Lojistik sektöründe kullanılan pek çok terimi bu yazımızda bulabileceksiniz. Böylelikle herhangi bir kara yolu taşımacılık ya da diğer taşımacılık hizmetlerinde kullanılan terimlere yabancı kalmayarak sektöre daha hakim olabilirsiniz. Ayrıca parsiyel taşımacılık, komple taşımacılık, Minivan Express taşımacılık gibi pek çok taşımacılık hizmetleri hakkında da bilgi sahibi olabileceksiniz. İşte A’dan Z’ye işinizi kolaylatıracak lojistik terimleri;
Acente: Bir lojistik firmasının merkez kuruluşu dışında kalan bir bölgede firma adına hizmet veren birey veya işletmedir.
ADR: Patlayıcı, parlayıcı ya da yanıcı maddelerin kara yolu aracılığıyla taşınması kurallarını içeren ve bu belgeleri taşıyabilmesi için sürücülerde ve araçlarda olması gereken belgelerin arandığı standarttır.
Aktarma: Taşıma aracı gelen yüklerin herhangi bir fiziki işleme tabi tutulmadan sevk edilmek üzere farklı bir araca yüklenmesidir.
Ambar: İhtiyaca bağlı olarak yüklerin ya da eşyaların bir süre beklemesi için konulan kapalı veya açık yer.
Beyan tutarı: Göndericinin beyan ettiği malların değeridir.
CMR Anlaşması: Uluslararası niteliklere sahip olan CMR Anlaşması’nı kabul eden ülkeler tarafından kullanılan kara yolu taşıma belgesidir.
CMR Kara Yolu Taşıma Belgesi: Nakliye firmasının adına düzenlenen belge, malların belirlenen koşullarda taşınması, sorunsuz teslim alındığı ve taşıma sözleşmesi yapıldığı konularını içeren belgedir.
Çeki listesi: Ambalaj, koli listesine denir. Kargonun içerisinde yer alan eşyaların ağırlık, boyut, parça, adet ve numaraları ile alıcı adresini ve bilgilerini gösteren listedir.
Dağıtım: Ürünlerin, malların belirtilen miktar ve zaman koşullarına uygun olarak teslimat noktasına gönderilmesi için gerçekleşen işlemlerin tümüdür.
DAP (Delivered At Place): Sigorta, mal bedeli, iç taşımalar ve navlun için ödenmiş her türlü taşımacılıkta kullanılan uluslararası ticarette teslim şeklidir.
Depo: Ürünlerin ya da malların ham madde aşamasından üretim ortamına, üretim ortamından dağıtıma kadar gerçekleştirilen faaliyetler için strajetik öneme sahip ara noktalardır.
Dozvola: Ülkelerinin birbiri arasında kullandığı tıra transit geçiş hakkı sunan belgedir.
Elleçleme: Taşıma tesislerinde; ürünlerin yerlerinin değiştirilmesi, paketlerin tekrar oluşturulması, kontrol edilmesi, etiketleme gibi işlemler için kullanılan genel tanımdır.
Emtia: Ticarete konu olan tüm mal, yük, eşyalara verilen addır.
Eta: Tahmini olarak belirtilen varış tarihidir.
Ex beyan: ihracat beyannamesidir.
FIFO (First In First Out): Maliyetlendirmede ve depolamada kullanılan, depoya ilk giren yükün ilk çıkacağının öngürüldüğü kuraldır.
Filo yönetimi: Taşımacılık firmalarında özmal araç, garaj, ekipman ve alt yapı sistemlerinin düzenli olarak yürütülmesine denir.
Frigo taşıma: -26 dereceye kadar dondurulmuş,taze gıda veya bozulmaya müsait yüklerin taşımacılığıdır.
Gabari: Araçların yüksüz veya yüklü olarak kara yolunda güvenli seyir etmeleri için yükseklik, genişlik ve uzunluklarını belirleyen ölçülerdir.
Gizli hasar: Zarar görmemiş gibi görünen yüklerin daha sonradan zarar gördüğünün anlaşılmasıdır.
GPRS: Verilerin GSM şebekesi üzerinden kullanıcılara aktarılmasıdır.
Grupaj: Taşıma aracını birden fazla müşterinin kullanmasıdır.
Gümrük izin belgesi: Tüm yasal izinlerin tamamlandığına ve aracın çıkışının yapılabileceğine ilişkin belgedir.
Güzergah: Mal, yük, insan ya da araçların önceden belirlenen harekete geçme ve bitiş noktası arasında bulunan yoldur.
Intermodal taşımacılık: Taşınacak yükün, herhangi bir fiziki işlem yapılmadan birden fazla taşıma yöntemi ile varış noktasına ulaştırılmasıdır.
İhracat: Malın bulunduğu ülkeden başka bir ülkeye yapılan ticarettir.
İkmal: Malın depolama sürecinde farklı depo lokasyonlarında ya da ambalajlarda bulunabilmesinin sağlanması için depo içi transfer işlemine denir.
İthalat: Malın başka bir ülkeden içinde bulunulan ülkeye getirilmesi için yapılan ticarettir.
Kara yolu taşımacılığı: Taşınacak malın, yükün çıkış noktasından varış noktasına kadar kara yolu güzergahı kullanılarak gerçekleştirilen taşımacılık faaliyetidir.
Komple taşımacılık: Taşıma aracının ya da kabının tek bir göndericiye tahsis edilmesidir.
Konsinye stok: Teslim alındığı zaman değil, kullanıldığı zaman ödemesi yapılan ürünlere denir.
Konteyner: Her hava koşullarına karşı dayanıklı olan, kolay elleçlenebilen ve üst üste konumlandırılan yüklerin içine yerleştirildiği yük kasalarıdır.
Lojistik: Paketleme, depolama, elleçme ve taşımacılıktan oluşan ve sigorta, gümrükleme, stok yönetimi, gözlem ve sipariş yönetiminden oluşan hizmettir.
Manifesto: Genellikle gümrük amaçlı kullanılan ve taşıyıcı ve acentesi tarafından hazırlanan ayrıntıların listesini gösteren belgedir.
Navlun: Taşıma hizmetinin karşılığında ödenen ücrettir.
Özet Beyannamesi: İhraç ya da ithal edilecek malın gümrüğe geldiğine gösteren belgeye denir.
Parsiyel taşımacılık: Aynı güzergahta yer alan birden fazla müşterini yüklerinin aynı taşıma aracına yüklenerek yapılan taşımacılık faaliyetidir.
Rotalama: Taşıma işlemi başlamadan önce başlangıç noktasından varış noktasına kadar hangi sıra ile hangi güzergahı takip edeceğinin belirlenmesidir.
Römork: Taşıma aracı tarafından çekilen, taşınacak yükün özelliklerine göre imal edilen ve yük taşıması amacıyla kullanılan kara yolu taşıma aracına denir.
Sevkiyat: Malların, yüklerin, siparişlerin belirli ölçütlere göre tasnif edilerek varış noktasına gönderilmek amacıyla depodan çıkarılmasıdır.
Supalan: Deniz ve kara yolu aracılığı ile yapılan taşımacılıkta kullanılan, malın taşımayı gerçekleştiren araç üzerine gümrüklenmesinin yapılması durumudur.
Tehlikeli madde: Güvenliğe, sağlığa ve etrafında bulunan diğer malzemeler zarar verilme ihtimali taşıdığı için depolama ve taşıma hizmetlerinde özel önem verilen malzemelerdir.
Tonaj: Yük taşıma aracının ton cinsinden yük taşıma kapasitesidir.
Transpalet: Depolarda sipariş toplama, araç yükleme ve boşaltma işlerim için kullanılan ve alçak konumlarda çalışmaya elverişli olan mal elleçleme ekipmanıdır.
Uluslararası taşımacılık: Bir ülkeden başka bir ülkeye aktarmasız ya da aktarmalı olarak gerçekleştirilen kara yolu, deniz yolu, demir yolu ve hava yolu aracılığı ile yapılan taşımacılıktır.
Yük: Taşınacak malzeme, mal ya da eşyadır.
Zeyilname: Sigorta poliçesinin yürürlükte olduğu dönem zarfında oluşan değişiklikleri belirtmek amacıyla düzenlenen belgedir.